موسیقی گروه ارغنون به مناسبت بزرگداشت چهل و یکمین سالگرد کانون دوستداران فرهنگ ایران به سرپرستی نادر مجد

زمان: یکشنبه ۲۱ مه ۲۰۲۳ ساعت ۳ تا ۵ بعد از ظهر به وقت واشنگتن دی سی
Address: Vienna Community Center,  120 Cherry St SE, Vienna, VA

ورود برای عموم آزاد است.
پذیرایی با صرف چای و شیرینی

اجرا برنامه توسط: ماه منظر معانی
پیام خوش آمد گویی
خواندن سرود ای ایران
خواندن تاریخچه کانون
شعر خوانی صمصام کشفی
پیام موسسین
اهدای تقدیرنامه
پیام شیرین ساعدی
موسیقی گروه ارغنون ۴۰ دقیقه

دو شنبه ۲۱ مارس ۲۰۲۲- برنامه جشن نوروز از طریق مجازی- با همکاری هنرمندان منطقه واشینگتن: علی بلوریان، بهمن، پروانه و شاهنامه خوانی خانم ترانه برومند

     
kanoon is inviting you to a scheduled Zoom meeting
Date: Monday, March 21, 2022 Time: 7:30 PM EST(USA & Canada)
Join Zoom Meeting
https://us02web.zoom.us/j/7032021982?pwd=R1QzdnFBQzdvdzJjY1YvQXFJcXdpUT09
Meeting ID: 703 202 1982

جشن نوروز کانون – ۲۲ مارچ ۲۰۲۱- موسیقی و تاریخ مختصر نوروز

فردوسی جشن سده را به زمان  پادشاهی هوشنگ نسبت می دهد و ابوریحان بیرونی به فریدون. اما رسمی شدن جشن سده به زمان اردشیر بابکان مقرر می شود، اما بطور کلی در هیچیک از اسناد تاریخی به چگونگی شیوه ی جشن اشاره ای نشده است.

آیین‌های جشن سده
در دهمین روز یا آبان روز از بهمن ماه با افروختن هیزمی که مردمان، از پگاه بر بام خانه خود یا بر بلندی کوهستان گرد آورده‌اند، جشن سده آغاز می‌شود. در اشارات تاریخی این جشن همیشه به شکل دست جمعی و با گردهمایی همه مردمان شهر و محله و روستا در یکجا و با برپایی یک آتش بزرگ برگزار میشده است. مردمان در گردآوردن هیزم با یکدیگر مشارکت میکنند و بدین ترتیب جشن سده، جشن همکاری و همبستگی مردمان است. زرتشتیان تهران، کرج، استان یزد و روستاهای اطراف میبد و اردکان، کرمان و روستاها، اهواز، شیراز، اصفهان، اروپا (سوئد) و آمریکا (کالیفرنیا) و استرالیا با گردآمدن در یک نقطه از شهر یا روستا در کنار هم آتشی بسیار بزرگ می‌افروزند و بهنیایش خوانی و سرودخوانی و پایکوبی می‌پردازند

معنای واژه سده
بعضی دانشمندان نام سده را گرفته شده از صد می‌دانند. ابوریحان بیرونی می‌نویسد: «سده گویند یعنی صد و آن یادگار اردشیر بابکان است و در علت و سبب این جشن گفته‌اند که هرگاه روزها و شب‌ها را جداگانه بشمارند، میان آن و آخر سال عدد صد بدست می‌آید و برخی گویند علت این است که در این روز زادگان کیومرث – پدر نخستین – درست صدتن شدند و یکی از خود را بر همه پادشاه گردانیدند و برخی برآنند که در این روز فرزندان مشی و مشیانه به صد رسیدند و نیز آمده: “شمار فرزندان آدم ابوالبشر در این روز به صد رسید. ”»

نظر دیگر اینکه سده معروف، صدمین روز زمستان است. از ابتدای زمستان (اول آبان ماه) تا ۱۰ بهمن که جشن سده‌ است صد روز، و از ۱۰ بهمن تا نوروز و اول بهار ۵۰ روز و ۵۰ شب بوده‌است. و به علت اینکه از این روز به بعد انسان به آتش دست پیدا کرده‌است شب هم مانند روز روشن و گرم و زنده‌است شب‌ها هم شمرده می‌شوند.

یکی دیگر از دلایل گرامی‌داشت این شب این است که ایرانیان دو ماه میانی زمستان را، همان دی و بهمن را، بسیار سخت و هنگام نیرومند گشتن اهریمن می‌دانستند و برای پایان یافتن این دوماه نیایش‌های ویژه‌ای برگزار می‌کردند. از شب چله که چله بزرگ نیز نامیده می‌شد و در آن مهر برای مبارزه با اهریمن دوباره زاده شده بود تا شب دهم بهمن ماه که جشن سده و چله کوچک نامیده می‌شد برابر ۴۰ روز است. و به سبب اینکه آتش (مظهر گرما و نور و زندگی) در روز سده کشف شده بود و وسیله دیگری برای مبارزه با اهریمن و بنا بر آیین باعث روشنایی شب مانند روز شد از شب چله کوچک تا اول اسفند ۲۰ روز و ۲۰ شب (جمعاً چهل شب و روز) است. و برخی گفته‌اند که این تسمیه به مناسبت صد روز پیش از به دست آمدن
محصول و ارتفاع غلات است

مهرداد بهار در کتاب «پژوهشی در فرهنگ ایران» و رضا مرادی غیاث‌آبادی در کتاب «نوروزنامه»، بر این باورند که سَدَه در زبان اوستایی به معنای برآمدن و طلوع کردن است و ارتباطی با عدد ۱۰۰ ندارد. عدد «سد» به شکل «صد» معرب شده‌است در حالیکه واژه «سده» به شکل «سذق» معرب شده‌است

برگزاری جشن سده
برگزاری جشن سده را می توان به سه دوره ی تاریخی تقسیم کرد  
دوره ی پیش از اسلام – دوره ی بعد از اسلام – دوره ی کنونی

جشن سده در دوره ی پیش از اسلام
فردوسی جشن سده را به زمان  پادشاهی هوشنگ نسبت می دهد و ابوریحان بیرونی به فریدون. اما رسمی شدن جشن سده به زمان اردشیر بابکان مقرر می شود، اما بطور کلی در هیچیک از اسناد تاریخی به چگونگی شیوه ی جشن سده اشاره ای نشده است.

سده بعد از اسلام
در این دوره مورخانی چون بیرونی، بیهقی، گردیزی، مسکویه و … و … از شیوه ی جشن در دوران پادشاهی غزنویان و سلجوقیان و خوارزمشاهیان و آل زیار و تا دوران مغول بسیار نوشته اند، حتی  داستان مرگ مرد آویج  را  نیز نقل کرده اند (که جشن سده ی باشکوهی ترتیب داد بود  و در پایان جشن به دست مخالفان خود به قتل رسید)، اما اخباری که در زمینه ی برگزاری جشن سده داده اند، مانند هر آگاهی دیگر مربوط به دربار پادشاهان و امیران است و از آیین های عامه ی مردم و شیوه ی برگزاری سده در میان آنان گزارشی باز نمانده است.

اخبار موجود از این دوره نشانگر آن است که جشن سده در آن زمان با شکوه تمام برگزار می شده و حتی شاعرانی چون عنصری، فرخی، منوچهری، عسجدی  در توصیف چگونگی  و چون و چندی آتش آن داد سخن داده و نیز از پرندگان و جانورانی که به آتش می انداختند، یاد کرده اند.  در اینجا به دو گزارش در این زمینه اشاره می شود:

گزارش نخست آثار الباقیه ؛ صفحه ی 351
آتش افروزند تا شر آن “جهنم” بر طرف گردد و گیاه خوشبو تبخیر میکنند تا مضرات آن را  برطرف کنند. در خانه ی ملوک رسم شده که آتش بیافروزند و چون شعله ور گردد، جانوران وحشی را به آتش می اندازند و مرغ ها در شعله ی آن می پرانند و در کنار این  آتش می نشینند و به لهو و لعب مشغول می شوند.

گزارش دوم ؛ تاریخ بیهقی ؛  صفحه ی 571 و 572 
امیر  (سلطان مسعود غزنوی) فرمود تا سراپرده بر راه مرو بزدند بر سه فرسنگی لشگرگاه و سده نزدیک بود. اشتران سلطانی را، و از آن همه لشکر به صحرا بردند و گز (2)کشیدن گرفتند تا سده کرده آید و پس از آن حرکت کرده آید و گز می آوردند و در صحرایی که جوی آب بزرگ بود، پر از برف می افکندند تا به بالای فلعتی برآمد و چارطاق ها بساختند از چوب، سخت بلند و آن را به گز بیاکندند و گز دیگر جمع کردند که سخت بسیار بود و بالای کوهی بر آمده و اَله =(  عقاب ) بسیار و کبوتر . و سده فراز آمد. نخست شب امیر بر لب آن جوی آب که شراعی زده بودند، بنشست و ندیمان و مطربان بیامدند و آتش به هیزم زدند و پس از آن شنودم که قریب ده فرسنگ فروغ آن آتش بدیده بودند، و کبوتران نفط= (نفت) اندود بگذاشتند و ددان برف اندود آتش زده دویدن گرفتند و چنان سده ای بود که دیگر آنچنان ندیده بودم و آن به خرّ می به پایان آمد.

البته باید اشاره کرد رسم هایی از چون سوزاندن کبوتران و پرندگان و جانوران که در حضور شاهان انجام می گرفته، به هیچ روی بر اساس آیین زردشتی نیست، چرا که  آتش نزد آنان بسیار گرامی است و در همه ی کتاب های آیینی زردشتیان در مورد پاکیزه نگاهداشتن و نیالودن آتش به آنان سفارش بسیار شده و هم در اوستا، بخش گاتها  آمده است:  ” … ای مزدا نفرین تو به کسانی باد که با آموزش خود مردم را از کردار نیک رویگردان می سازند و به کسانی که جانوران را با فریاد شادمانه
“قربانی  می نمایند

جشن مهرگان کانون در یکشنبه ۱۱ اکتبر ۲۰۲۰ در پارک